Bütün dünya geçtiğimiz iki hafta boyunca Zika ile meşgul oldu.
Türkiye’de bugünlerde çok daha yaşamsal önemi olan konular olduğundan birçok insanın dikkatinden kaçtı. Bugün ön sıralarda yerini almasa da, önümüzdeki aylarda sıkca duyacağımız, hepimizi bol bol heyecanlandıracak Zika virüsü ile ilgili Dünya Sağlık Örgütü (WHO), “küresel acil durum” ilan etti.
ZİKA Nedir?
Yeni doğan bebeklerde görülen mikrosefali (küçük kafa) olarak da tanımlanan bu hastalık, “Aedes aegypti” cinsi sivrisineklerin hamile kadınlara bulaştırdığı Zika virüsü ile yayılır. Bebeklerin yaşam süresini kısaltan virüs, beyin fonksiyonlarında da bozukluklara ve beynin yetersiz gelişime neden olur. Bebek ölümlerine de sebep olan virus, ciddi salgınlara yol açabileceği için bugünden küresel boyutta ele alınmaktadır. Zika virüsü ateş, baş ağrısı, gözlerde kızarma, kusma, döküntü, kas ve eklem ağrısı gibi belirtiler göstermektedir.
Dünya önemsiyor
WHO, Zika virüsünü binlerce insanın ölümüne yol açan Ebola salgını ile aynı kategoride ele alacağını duyurdu. Küresel acil durum ilanı, yerinde bir karardır ve tıbbi yardım, aşı araştırmalarının hızlandırılmasını sağlayacaktır.
WHO, geçen hafta Zika virüsünün ‘patlayıcı bir hızla’ yayıldığını belirterek 2016’da virüsün 4 milyon kişiye bulaşabileceğini bildirmişti. Bugüne kadar 33 ülke Zika virüsü olgularının saptandığını belirtti. Ekim ayından bu yana sadece Brezilya’da 4 bin civarında bebeğin az gelişmiş beyinler ve normalden küçük kafalarla doğduğu belirlendi.
Türkiye ne yapmalı ?
Ülkemizde virüsün yayılmasını sağlayan sivrisineklere karşı adım atılması şimdiden planlanmalıdır. Hastalığın sivrisineklerle bulaştığını, hamileliğin ilk aylarında, bebeğin beyin ve kafatasının geliştiği dönemde virus taşıyan sivrisinek ile sokulan annenin bebeğinin, doğumda küçük kafalı doğacağını halkımıza çok iyi anlatmalıyız. Hamile kadınlar Zika virüsünün görüldüğü ülkelere ziyaretlerini ertelemelidir. Virüsün görüldüğü bölgelerde yaşayanların doktor muayenesinden geçmeleri ve kendilerini sivrisineklerden koruyacak tedbirler almaları çok önemlidir.
Tedavisi nasıl ?
Hastalık için özgün bir tedavi ya da önleyici aşılar, henüz geliştirilemedi. Zika virüsünü araştıran bilim insanları, “virüse karşı aşının ancak 10 yıl sonra çıkabileceğini söyledi”. Tedavi için dinlenme, sıvı alımının arttırılması, ateş düşürücü ve ağrı kesiciler kullanılması önerilmektedir. Tüm virüs enfeksiyonlarında olduğu gibi antibiyotiklerin virüse herhangi bir etkisi yoktur. Yetkililer tarafından, virüsle mücadelenin tek yolunun, sivrisineklerin ürediği durgun suları ilaçlamak ve kurutmaktan geçtiği vurgusu yapıldı. Sağlık Bakanlığı, korunma için sivrisinek kovucular kullanmak ve uzun kollu kıyafetler giymek, sineklerden arındırılmış mekanları seçmek gibi önerilerde bulundu.
Son söz: Zika bugün dünyada 33 ülkede görüldü. Yarın Türkiye’de de görülecek. “Panik yok”; “Bize bir şey olmaz” dersek yarın geç olabilir.
Dr.Ülkümen Rodoplu
