Corona ile mücadele tüm dünyada devam ederken yaz geldi.
Öyle bir geldi ki, henüz baharın tadına varamadan çöl sıcakları ile tanıştık.
16 Mayıs tarihinde başlamak üzere tüm yurtta aniden bastıran sıcak hava, Corona’dan çok daha ciddi bir sağlık sorununu gündeme getirdi: Sıcak Çarpması.
Aşırı sıcak havalar nedeniyle ülkemizde, başta yaşlılar ve kalp hastaları olmak üzere birçok insan yaşamını yitirmektedir. Ancak, sıcak hava nedeniyle görülen ölüm olguları doğru kayıt tutulamadığından ya da tanı konulamadığından gerçek istatistiki veriler yoktur.
SICAK ÇARPMASI NEDİR ?
Sıcak çarpması tablosu gerçek vücut sıcaklığının 41 °C’yi aşması, Santral Sinir Sistemi (SSS) bozukluğu ve anhidrosis (terlemenin durması) görülmesidir. Anhidrosis, terleme kaybıdır ancak her sıcak çarpması olgusunda görülmesi şart değildir. SSS bozukluğu olan her olgu önemlidir ve “sıcak çarpması “ olarak değerlendirilerek hemen tedaviye başlanmalıdır.
Sıcak çarpmasında birçok organın aynı anda tutulumu söz konusudur ve ölüm oranı çok yüksektir. SSS ile ilgili olarak olgularda, tuhaf davranışlar, nöbet, koma görülebilir.
Olguların bir kısmında erken dönemde terleme görülebilir ancak sonuçta belirgin sıvı kaybına ve ter bezi bozukluğuna bağlı olarak anhidrosis gelişmektedir.
Sıcak çarpmasından şüphe duyunca hemen tedaviye başlanmalı ve vücut sıcaklığı düşürülmelidir.
SICAK ÇARPMASI İÇİN KİMLER DAHA RİSKLİ ?
- Sıvı kaybına bağlı vücudun kuruması
- Şişmanlık
- Fiziksel performans düşüklüğü
- Kalp ve damar hastalıkları
- Cilt hastalıkları (yanık, egzema, sedef, ter bezi bozuklukları)
- İleri ve küçük yaş grubu
- Hareketsizlik
- Alkolizm
- İlaçlar (kokain, amfetamin, opiatlar, antipsikotikler, antikolinerjikler, kalsiyum kanal blokerleri, beta blokerler, diüretikler, sempatomimetikler)
- Uzun süre ısıya maruz kalma (sporcular, nöbetçi askerler, madenciler, itfaiyeciler.)
İLKYARDIM
- Hastayı sıcak ortamdan uzaklaştırın, yatırarak veya oturtarak dinlendirin.
- Üzerindeki fazla giysileri çıkarın.
- Uzanmasını sağlayın.
- Bilinci yerinde değilse kesinlikle ağzından sıvı vermeyin.
- 30 dakika içinde iyileşme görülmezse, bilinci bulanıklaşırsa ve vücut ısısı düşmezse, 112 Ambulansı arayın ve hastayı en kısa sürede hastaneye ulaştırın.
