Bayılma, herhangi bir nedenden dolayı beyine giden kanın geçici olarak azalması veya durması sonucunda kişi bilincini kaybeder.
Bildiğimiz gibi komada da bilinç kaybı vardır fakat o uzun sürelidir. Bayılmalardaki bilinç kaybı sadece birkaç saniye veya dakika sürer. Beyine kan gitmeyince veya giden miktar azalınca hayati merkezler kansız kalır ve kişi olduğu yere kontrolsüzce düşer. Düşme sonrası kişi yatar pozisyona geldiği için beyne giden kan akımı düzene girer, saniyeler veya dakikalar içinde ayılır ve ilk sorduğu soru “Ne oldu bana?” olur.
Nedenler
- Etrafta alışık olmadığımız bir görüntü veya kokunun olması
- Kan görmek,
- Açlık,
- Uzun süre ayakta kalmaya bağlı olarak kanın ayaklarda toplanması, beyne ve kalbe yeterince dönememesi,
- Kişilerin kullandığı idrar söktürücü, tansiyon düşürücü hapların fazla miktarda alınması,
- Uzun süre güneşte kalma sonucu vücudun susuz kalması,
- Duygusal bir tepki, üzüntü, ölüm haberi almak veya bir acıya tepki,
Hastaya iğne yapmak veya absesini boşaltmak
Belirtiler
Bayılmanın belirtileri son derece nettir. Olay şöyle gelişir: Kişi sapsarı olur, rengi uçar, soğuk soğuk terlemeye başlar, elini yüzüne götürür, “arkadaşlar bana bir şey oluyor galiba bayılacağım, tutun beni” derken cümleleri yarım kalır ve olduğu yere (her neredeyse, gerek sokağın ortasında, gerek karşıdan karşıya geçerken) düşer ve bayılır.
İlkyardım
- Bayılmadaki ilkyardımın amacı bir şekilde beyine giden kan akımını arttırmaktır.
- Yerde yatmakta olan kişiyi süratle kaldırıp bir yatağa almanın hiçbir faydası olmadığı gibi, daha da zararı vardır.
- Yapılacak ilk iş, kişinin düştüğü yerde ayaklarını havaya kaldırarak hastaya şok pozisyonu verip, ayaklardaki fazla kanın beyine veya kalbe gitmesini sağlamaktır. Kişi, bayılacağını hissedecek olursa ,yani soğuk soğuk terleyip, rengi kağıt gibi olup, “arkadaşlar bana bir şey olacak; ben bayılacağım galiba” diyorsa hemen bizlerin de yardımı ile ve/veya kendi başına yere uzanması bir alternatif olabilir.
- Bu sırada kişinin fuları, kravatı, gömlek düğmesi, kemeri gevşetilerek derin ve rahat nefes alıp vermesi sağlanır. Kendine geldikten ve iyi hissettikten sonra da ek bir yaralanma, kırık, çıkık olup olmadığı araştırılır. Eğer olmadığını düşünüyorsak önce yavaş yavaş oturur pozisyona getirilir, sonra ayağa kaldırılır ve oradan bir yatağa, sedyeye veya sandalyeye alınır.
Bu arada yapılmaması gerekenler nelerdir?
Hastaya kolonya, amonyak, sarımsak, soğan gibi maddeler koklatmak, yoğurt vermek, su içirmek tamamen yanlış ve ayni zamanda kişiye zarar verebilecek hareketlerdir. Bayılan hastalara kesinlikle bir şey yedirilmez, içirilmez ve koklatılmaz.
