AVRUPA’DAN İZMİR’E BAKIŞ
Geçtiğimiz hafta boyunca İsveç’in başkenti Stockholm’deydim.
Stockholm Belediye Hastanesi Travma Komitesi başkanı Dr. Pia Malmquist tarafından davet edildim. Sırasıyla, Stockholm Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde ve Belediye Hastanesinde konferans verdim. Konu, Türkiye’de Acil Tıbbın Gelişimi, Depremler ve Terörist Saldırılar idi.
Marmara Depremini ve İstanbul’da geçtiğimiz Kasım ayında yaşadığımız terörist saldırıları, çarpıcı resimler yardımıyla anlattım. Her iki olayda, Acil Sağlık Hizmetlerinin sunumu sırasında yaşadığımız güçlükleri aktardım.
Bölgede görevli sağlık personelinin % 3’ünün depremde öldüğünü söyledim. Hastanelerin % 20’si kullanılamayacak durumdaydı. Anayollar yıkılmış, haberleşme 48 saat boyunca kesilmiş ve elektrik ancak 64 saat sonra verilebilmişti.
Tüm olumsuzluklar yanında, ülkenin dört bir yanından doktor, hemşire ve diğer sağlık görevlileri bölgeye gönüllü olarak koşmuştu. Öyle ki, depremin üzerinden henüz on iki saat geçmeden, bölgede hasta ve yaralıdan daha fazla sayıda hekim vardı. İzmir’den, Konya’dan, Erzincan’dan, İstanbul’dan, Diyarbakır’dan. Üçer saatlik nöbetler halinde hizmet sunmuş ve böylece gelen tüm ekiplerin çalışmasını sağlamıştık.
Marmara Depremi ve İstanbul’da 15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerinde yaşanan terörist saldırılar bizlere şunu öğretmişti: Malzeme sıkıntımız yok. Görevli sıkıntımız yok. Planlarımız da var. Ancak sık aralıklarla tatbikatlar yapmadığımızdan, hizmet sunumunda önemli aksaklıklar yaşayabiliyoruz
Türkiye’den bir hekimin İsveç’te eğitim vermesi, sunum yapması birçok izleyiciyi şaşırtmıştı. Etkilenmişlerdi. Sunumun ardından yöneltilen sorularda bunu anlayabiliyordum.
Belediye Hastanesinde verdiğim konferansın ardından izleyiciler arasından biri söz aldı. Ayağa kalktı ve konuşmaya başladı. Çok heyecanlıydı. Sesi titriyordu. Adının Lotta olduğunu söyledi. Hemşireydi. Marmara Depreminden hemen sonra Türkiye’ye gönderilen gönüllü İsveç ekibindeydi. Gölcük’te on gün boyunca çalışmış ve sağlık hizmetlerine katılmıştı. Depremin ardından henüz iki gün geçmişti ve arama-kurtarma çalışmaları hala devam ediyordu.
Şöyle devam etti: “- Türkiye’ye giderken çok fakir bir ülkeye gittiğimi düşündüm. Endişeliydim. Ancak, Türkiye’de geçirdiğim on gün sonunda dünyanın en zengin ülkesine gittiğimi anladım. Evet, Türkiye, Avrupa’nın ve dünyanın en zengin ülkesidir.”
Salondaki diğer izleyiciler gülümsemeye başladı. Ben de Lotta’nın ne demek istediğini anlayamamıştım. Konuşmalar İngilizceydi ve Lotta kötü bir İngilizce ile konuşuyordu. Acaba, söylemeye çalıştığını bizler mi anlayamamıştık?
Devam etti:
“- Gölcük’te ikinci günümüze gelmiştik. Arama – kurtarma grubu ile birlikteydim. Bir enkazın yanındaydık. Göçük altından ses duyulmuştu ve ekibimizden yardım istemişlerdi. Enkazın yanına geldiğimizde orta yaşlı bir kadınla karşılaştık. Eşini, üç çocuğunu kaybetmişti. Binadan henüz, tek bir canlı bile çıkarılamamıştı. Dört gündür gece-gündüz enkazın başındaydı ve arama-kurtarma çalışmalarını sabırla izliyordu. Yüzündeki acıyı anlayabiliyordum. En sevdiği insanları kaybetmişti. Yine de sabırla bekliyordu. Bize doğru baktı. Yanımıza geldi. Gülümsedi ve bir şeyler söyledi. Tercümanımıza baktım.
“ – Ne söylüyor?”
“ – Uzaklardan gelmişsiniz. Nerede kaldığınızı, karnınızın aç olup olmadığını soruyor”
Lotta, haklıydı. Şanslıydı. Dünyanın en zengin ülkesine gelmişti. En zengin insanlarının yaşadığı ülkeye.
Son söz: İsveç’in en büyük sağlık sorunu, depresyon ve intiharlar. Stockholm’den İzmir’e ve Türkiye’ye bakınca düşündüm. Avrupa’ya öğreteceğimiz ne çok ders var. Avrupa’nın bizden alacağı ne çok ders var
