Engellilerin yaşam kalitesine bakarak, bir ülkenin gelişmişlik düzeyi hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.
Avrupa Acil Tıp Birliği Başkanvekilliği yaptığım 2003-2009 yılları arasında Avrupa’nın farklı kentlerini ziyaret ettiğimde, ilk dikkatimi çeken, cadde ve sokaklarda çok sayıda engelli olmasıydı.
Bu ülkelerde engelli sayısı Türkiye’den daha mı çok ?
Hayır, elbette değil.
Üstelik, bizde 30 yılı aşkın süredir çözülemeyen terör nedeniyle binlerce gazi, sakat ve engelli yaşam mücadelesi veriyor.
Trafik kazalarında Dünya şampiyonu Türkiye’nin her yıl nüfusuna binlerce engelli ekleniyor.
Çağdaş ülkelerde engelliler sosyal ve ekonomik yaşama daha fazla katılabilme şansına sahiptir. Zaten bu ülkelere çağdaş denilmesinin nedenlerinden biri de budur.
TEMEL SORUN İŞSİZLİK
Türkiye’de engelliler için temel sorun, istihdamdır. Gelişmiş Avrupa ülkelerinde her 5 engelliden 4’ü iş sahibiyken ve üretime katılırken, ülkemizde bu oran 5’e 1’dir. Yani 5 engelliden sadece 1’i iş sahibi olabilmektedir.
Bu soruna bir de engellilerin toplumda ayrımcılıkla karşılanmaları eklenmektedir. Son yıllarda iyi niyetli çabalar olsa da, engelli olmak ülkemizde hala bir “ayıp” olarak görülmekte, engelli bireylerin aileleri engelli çocuklarını evde tutmaktadır.
KİRAZ’DA BİR DERNEK
Geçtiğimiz günlerde İzmir’in güzel ilçesi Kiraz’da engellilerin sorunlarını başta Kiraz olmak üzere, İzmir ve Türkiye gündemine taşıyan bir dernek ile tanıştım.
Engellilerin sokağa çıkabilmesi için çalışan çağdaş kafalı insanların kurduğu bir dernek: Kiraz Zihinsel ve Bedensel Engelsiz Umutlar Derneği.
Başkanı Atiye OKKA, bir engelli annesi. Çevresine topladığı gönüllü bireylerle Kiraz’da sayıları 300’ü aşan engelliyi sosyal yaşama ve üretime kazandırmaya çalışıyor.
Engellilere iş buluyor, onları üretime katmak için çabalıyor.
Seracılık eğitimi vererek engellilerin meslek sahibi olmaları için nasıl çabaladıklarını büyük bir hayranlıkla dinledim.
2014 yılında kurulan Dernek, Kiraz Belediyesi’nin tahsis ettiği bir binada çalışmalarını sürdürmektedir. Belediye İşhanının ikinci katındaki daireye engelli aileleri kolayca gelebiliyor. Engellilerin ise buraya çıkabilmeleri oldukça zor. Çoğu aile bireyleri, komşular, sakinleri tarafından kucakta taşınıyor. Çünkü, Kiraz Belediyesi’nin engelli derneğine tahsis ettiği daire, ikinci katta olmasına rağmen, asansör veya engelli rampası yok.
Kiraz’ın 45 bin olan nüfusunun büyük çoğunluğu 56 mahallede yaşamaktadır. Eski deyişle köylerde yaşamaktadır. Sayıları 300’ü aşan engellilerin çalışabilmesi, üretime katılabilmesi, sosyal yaşama katılıp, insanca yaşayabilmesi için daha çok çabaya gereksinim vardır.
Tüm kentleri ve yaşam alanlarını planlarken engellilerin de kullanımına uygun hale getirmek zorundayız. Bu konuda son yıllarda birçok yasa çıkmış olsa da uygulamada bunun gözardı edildiği, geçiştirildiği ortadadır.
Kiraz’da ve daha birçok yerde engelliler hastanelere gitmekte bile zorlanmaktadır. Kiraz’da bir engelli aracı dahi yoktur. Tedavi, kontrol ya da engelli raporu çıkarmak amacıyla hastaneye gitmek isteyen engelli birey için böyle zamanlar tam bir kabusa dönmektedir.
SON SÖZ: Yaşayan her birey, hangi yaşta olursa olsun bir engelli adayıdır. Engelliler için yapılan her hizmet aslında insanlık için yapılmaktadır. İnsanlığa hizmet etmek için kafalarında engeller olanlara değil, çağdaş bireylere gereksinim vardır.
