Litre fiyatı 80 kuruşa kadar düşünce süt, süt üreticisi ve tarım politikaları yeniden gündeme geldi. Üretici, sütü sattığı para ile masraflarını karşılayamıyor. Tüketici, sütü pahalıya içiyor. Her yanı verimli, suyu bol, havası güzel olan ülkemiz süt ve hayvancılıkta yıllardır istenilen başarıyı yakalayamıyor.
SÜTÜN YARARLARI
Sütün yararları saymakla bitmez. Belki de en çarpıcı olan yararı, sütün karın yağlarını eritmeye yardımcı olduğudur. Süt, içerdiği kaliteli protein ve lioneik asit gibi yağ molekülleri ve kalsiyum sayesinde kilo kontrolüne yardımcı olmaktadır.
1 litre süt içinde bulunan kalsiyum; 10 kilo et, 5 ekmek, 12,5 kilo patates, 17 kilo elma, 3,2 kilo marul ya da 2,4 kilogram havuçta bulunan kalsiyuma eş değerdir. Bu nedenle, sağlıklı kemikler için süt içmemiz şarttır.
Sütün içinde bulunan proteinler, antioksidan özellikteki A vitamini ve çinko sayesinde cilt sağlığı korunmaktadır. Süt, cilt üzerinde nemlendirici etki yaparak cildin yıpranmasını ve yaşlanmasını da engellemektedir.
Süt, beyin için de faydalıdır. İçerdiği yüksek protein ile vücut dokularının gelişmesine yardımcı olan süt, odaklanma yeteneğini ve hafızayı güçlendirmektedir.
Hipertansiyon tedavisinde sütün olumlu etkileri zaten öteden beri bilinmektedir. Ayrıca, kalp-damar hastalığı riskini yüzde 15’ e kadar azaltabildiği son zamanlarda anlaşılan bir diğer önemli özelliktir.
20 yıl boyunca 2000 kişi üzerinde yapılan bir incelemede; günde 2 bardak süt içen kişilerde bağırsak sorunlarına, hatta bağırsak kanserine pek rastlamadığı gözlenmiştir.
50 yaş sonrasında, 2 kadından 1’i ve 4 erkekten 1’inde osteoporoza bağlı kırıklar görülmektedir. Yaşla beraber kemik yoğunluğunda azalmanın önüne geçebilmenin en iyi yolu ise kalsiyum ve D vitamini almaktır.
ASIL SORUN SÜT TÜKETİMİMİZİN AZ OLMASINDA
İzmir Tarım Platformu ve Tire Süt Kooperatifi Başkanı Mahmut Eskiyörük, “Sütte yetersiz olan tüketim, spekülasyonlar yüzünden daha da zarar görüyor“ diyor.
Sayın Eskiyörük’e göre Türkiye`de, dünyadaki gelişmiş ülkelerin ancak yüzde 20`si kadar süt tüketilmektedir. Süt tüketiminde Avrupa ortalamasının yıllık kişi başına 110 litre olduğuna düşünüldüğünde, bu rakamın Türkiye`de 27 litre olması üreticiyi de zorlamaya yetmektedir. İsveç ve Finlandiya`da yılda kişi başına 180 litre süt tüketilmekte ve 100 litrenin altında süt tüketen gelişmiş ülke bulunmamaktadır.
HANGİ SÜT SAĞLIKLI ?
Üç çeşit süt var. Biri sokak sütü dediğimiz çiğ süt. Bunun kaynatılmadan tüketilmesi çok risklidir. Çünkü içinde hastalık yapıcı birçok bakteri olabilmektedir. Fakat kaynatılınca da içindeki vitaminler yok olmaktadır. Bu yüzden sokak sütü sağlıklı değildir.
Uzun ömürlü süt (UHT) marketlerden aldığımız sütlerdir. Bu süt de 140 derecede işlem gördüğü için uzun süre dayanabilmektedir. Bunda hiçbir risk yoktur fakat besin değeri düşüktür.
Bugün bütün dünyanın kabul ettiği en sağlıklı süt, pastörize süttür. Kaynama derecesine gelmediği için, içinde hastalık yapıcı tüm etkenler yok olurken faydalı canlılar korunmaktadır. Bu nedenle sağlık açısından çok faydalıdır.
SÜT ÜRETİCİSİ MUTSUZ
Geçtiğimiz günlerde litre fiyatı 1 TL 50 kuruştan, 80 kuruşa kadar düşen sütte Beydağlı üreticiler, haklarını aramak adına Beydağ girişi, Küçükmenderes Köprüsü üzerinde süt dökme eylemi yaptı.
Son haftalarda üretici, sütün litresini birçok yerde 80-90 kuruşa satmaktadır. Bu durumda süt parası, yem parasını dahi karşılamamaktadır. 1 Kasım 2015 Genel Seçimi sonrasında yemden alınan KDV kaldırılmış olsa da bir çuval yem 43 TL’den 53 TL’ye kadar çıkmıştır. Sadece bununla kalmamış, bir yandan da saman, silaj girdileri de çok yükselmiştir.
Masraflar tavan yaparken, sütün taban yapması üreticinin zarar etmesine neden olmaktadır.
ÇÖZÜM SÜT İNEKLERİNİN KESİLMESİ Mİ?
Değerli dostum Dünya Gazetesi Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın belirttiğine göre birçok üretici zararını azaltmak, günü kurtarmak amacıyla süt veren ineğini kesmektedir. Bu durumda harekete geçen Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı geçtiğimiz günlerde 81 İl Valiliği’ne gönderdiği yazıyla “Süt inekleri kesilmesin” talimatı verdi. Bu durum karşısında bir çok üretici zararına üretim yapamayacaklarını belirtti ve “Bakanlık, piyasadaki arz fazlası sütü alıp süt tozu yapsın ve ihraç etsin, ineklerimizi kurtarsın” dedi.
ÇÖZÜM KOOPERATİF
İzmir Büyük Şehir Belediyesi yıllardır Tire Süt Kooperatifinden süt alıp hem üreticiyi destekliyor, hem de önceleri okul çocuklarına, şimdilerde 1-5 yaş arasındaki yavrulara süt dağıtıyor. Bu örneğin tüm il ve ilçelere yayılması ile süt üreticisi korunabilir.
SON SÖZ
Ülkeyi yönetenlerin daha fazla süt içmesi gerekir. Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun, MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin günde iki bardak süt içmesi ile birçok sorun aşılabilir.
