HAVALAR ISINDI, SUDA BOĞULMAYA KARŞI DİKKAT !!!
GİRİŞ
Havaların ısınmasıyla birlikte suda boğulma olgularında artış beklenmektedir. Suda boğulma, çoğunlukla genç yaştaki kişilerde görülür. Boğulma nedeniyle görülen ölüm oranı son 20 yılda artmıştır. Bu artış yüzme havuzlarının sayısının artmasına, nüfus artışına bağlanabilir.
Suda boğulan kişiyi ne kadar yakından izleseniz de boğulduğunu fark edemeyebilirsiniz. Kısa süre içerisinde suya batan kişi sanıldığı gibi el kol hareketleri yapamaz. Panik nedeniyle zaten zorla nefes aldığından bağırarak çevresinin dikkatini çekebilmesi olanaksızdır.
Boğulma, kaza sonucu görülen ölümler arasında üçüncü sırada yer almaktadır ve 5-44 arasındaki yaş grubunda da trafik kazalarından sonra en sık görülen ikinci ölüm nedenidir.2 yaşının altında ve ergenlik yaş grubunda (10-19 yaş arası) daha fazla görülmektedir.
Tüm dünyada araçlarda emniyet kemeri kullanımının yaygınlaşmasından sonra, çocuklarda suda boğulmaya bağlı ölüm olguları, kaza sonucu ortaya çıkan ölüm nedenleri arasında ön sıralara yerleşmiştir.
Tüm dünyada yılda 140,000 kişinin boğularak öldüğü tahmin edilmektedir.
Ülkemizde bir yılda ortalama 900 kişi boğularak yaşamını yitirmektedir. Bu olgular denizlerde, göl ve nehir sularında, baraj göllerinde, banyo küveti ya da havuzlarda olmaktadır.
ÖNCE KORUNMA
Boğulmadan hemen sonra alınacak önlemler ve yapılması gerekenler ne kadar önemliyse, önceden alınması gereken korunma amaçlı önlemler de o kadar önemlidir:
– Su üstünde ya da su kenarında bulunan ve bulunması gereken herkesin yüzme, kurtarma, ilkyardım ve temel yaşam desteği bilgisinin olması gerekir.
– Yüzme havuzlarında çalışan personelin kurtarma ve temel yaşam desteği eğitimleri tam olmalıdır ve temel yaşam desteği eğitim sertifikaları her yıl yenilenmelidir.
– Havuzlarda ilkyardım ve acil yardım malzemeleri, ilaçları el altında bulundurulmalıdır. Bu malzemeler belli aralıklarla kontrol edilmelidir.
– Alkol alımının ardından yüzme ya da gezi amaçlı tekne gezisi, suda boğulma olasılığını artırmaktadır. Bu konuda hem yasal ve cezai önlemler alınmalıdır hem de halk eğitimleri ile uyarılar tekrarlanmalıdır.
– Teknelerde can simitlerinin bulunması ve bunların yeterli sayıda olması çok önemlidir. Bazı olgularda boyun travması ya da benzeri yaralanmanın ardından suda boğulma olabilmektedir. Bazı olaylarda da donma ya da bayılma suçlanmaktadır.
– Sara hastalığı tanısı konmuş olan kişilerin de yüzmeden önce gerekli tedbirleri alması gerekir.
– 12 yaşının altında olan çocuklar mutlaka anne-babalarının ya da bir başka erişkinin denetimi altında suya girmelidir.
– Bayılma ya da havale nöbetleri olan tüm insanlar tek başına suya girmekten kaçınmalı, mutlaka en az bir kişinin denetimi altında olmalıdır.
BAZI KİŞİLER BOĞULMAYA KARŞI DAHA YÜKSEK RİSK TAŞIR:
– Suda boğulmanın en sık görüldüğü yaş grubu sırasıyla 1 yaşının altındaki çocuklar ve ergenlik çağındaki erkeklerdir.
– Erkeklerde tekneye bağlı boğulma olguları kadınlarla karşılaştırıldığında daha çok görülmektedir; bu oran 12:1,erkekler lehinedir. Bunun dışındaki boğulma olguları oranı ise yine erkekler lehine, 5:1’dir.
– Gelişmiş ülkelerde evlerde bulunan havuzlar suda boğulmanın en büyük nedenidir. Geri kalmış ülkelerde ve Türkiye’de ise su kanalları, dereler ve göllerde gürülen olgular daha fazladır.
– Alkol, suda boğulma olgularının artmasında önemli bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Alkol, aynı zamanda vücut ısı kaybını artırır, yutma reflekslerini azaltır ve kusma olasılığını artırır. Ayrıca alkolün en önemli etkisi vücutta reflex yavaşlaması ve değerlendirme kaybına neden olmasıdır.
– Kan şekeri düşüklüğü (hipoglisemi), kalp krizi, kalp ritm bozuklukları, depresyon, intihar gibi olgular suda boğulma riskini artırmaktadır.
İLKYARDIM
1. Boğulmuş olan kişinin ilk müdahalesi, olay yerinde, sudan hızlı ve dikkatliceçıkarılmasıyla başlar.
2. Sudan insan çıkarma ve kurtarma konusunda eğitimli değilseniz, boğulmakta olan bir insanı kurtarmak amacıyla suya girmeyiniz. Üzerinizdeki ceket, bir dal parçası, teknedeki can simidi, kürek, halat benzeri malzemeleri kullanarak, kişiyi sudan çıkarmaya çalışınız. Boğulmakta olan kişi, can havliyle sizi de suyun dibine çekebilir.
3. Öncelikle 112 ‘yi arayarak olay yerine profesyonel yardım çağırmalısınız.
4. Boğulma öncesinde hastanın suya atladığı, surf yaparken düştüğü biliniyorsa, ya da nasıl boğulduğu bilinmiyorsa boyun yaralanması olabileceği akılda tutulmalı ve boynu dikkatlice korunarak, boyunluk ile hereketsiz hale getirilmelidir.
5. Olay yerine profesyonel yardım gelene kadar boğulmuş olan kişi, sırtüstü sert bir yere yatırılarak yardım gelene kadar Temel Yaşam Desteği (TYD) uygulamalarına başlanır. Bunun için havayolu açıklığı sağlanmalı ve gerektiğinde solunum desteklenmelidir. Gerektiğinde göğüs masajına başlanmalıdır.